Çocuklar ve cinsellik
Cinsel gelişim, çocukların hayatlarında; duygusal, fiziksel ve sosyal gelişimleri kadar önemli bir yer tutar. Uzman Psikolojik Danışman Seçil Akaygün Cüntay: “Çocuğunuzun sağlıklı cinsel gelişimi için, sizin de, anne-baba olarak bilgi sahibi olmanız çok önemlidir. Sizlerin, çocuğunuzun gelişim dönemlerini tanımanız, gelişen ihtiyacına ve sorduğu sorulara uygun yanıtlar vermeniz, ona hangi dönemlerde, ne kadar bilgi vereceğinizi bilmeniz, çocuğunuzun cinsel anlamda doğru gelişmesini kolaylaştırır.
Yaş dönemlerine göre cinsel gelişim
• Okul öncesi dönemde (3-5 yaş), çocuklar, yavaş yavaş kendileri dışında da bireyler olduğunun farkına varmaya başlarlar.
• Benmerkezci bir dönemden, sosyal ilişkilerin kurulduğu bir keşif dönemine geçerler. Bu nedenle de, hem kendi bedenlerini hem de akranlarının bedenlerini merak ederler.
• Kız veya erkek olduklarının ayrımına varırlar.
• Cinsel organlarının farkına varır, incelemek için istek duyarlar.
• Anne veya babanın çıplaklığı onları meraklandırır ve ilgi uyandırır.
• Tuvaletlerini yaparken, bunu bedensel bir tecrübe olarak yaşar, tuvalette uzun zaman geçirmek isteyebilirler.
• Banyo yaparken çıplak olmayı da, bir keşif süreci olarak kullanabilirler.
• “Doktorculuk” en favori oyunlardan biri olmaya başlar.
• Anne ve babanın, kadın ve erkek olduğunun ayrımına varırlar.
• Cinsel organlarından haz alabileceklerini keşfederler.
Çocukların cinsel gelişim süreçlerinde ailelere öneriler
• Çocuğunuzun merak ve ilgilerine karşı anlayışlı olun.
• Yaşına uygun olan bilgileri verin.
• Bilgileri verirken, çocuğunuzun yaşına uygun kelimeler seçin.
• Çocuğunuza çıplak görünmekten ürkmeyin, ancak onun yanında ölçülü bir şekilde giyinin ve soyunun.
• Çocuğunuzun sorduğu soruları geçiştirmeden, yeteri kadar bilgi verin. Yaşının psikolojik ve bilişsel gelişimine uygun olmayan, fazla ayrıntılı açıklamalardan da uzak durmanız önemlidir.
Okul çağı çocuklarında (6-11 yaş) cinsel gelişim
Okul çağında, çocukların cinsel organları gelişir ve daha belirgin bir hal alır.
• Kızlar ve erkekler arası farklılıklar, çocukların birbirleri ile olan ilişkilerinde yer tutmaya başlar.
• Merak ettikleri konular çeşitlenir ve sorular daha somut bir hal alır.
• Okul öncesi dönemden farklı olarak; cinsellik, okul çağı çocuklarının oyunlarında, gizlilik içinde keşfedilir.
• Çocuklar “ayıp” kavramı ile tanışır.
• Anne-babalarından, sorularına daha ayrıntılı cevaplar isterler.
Okul öncesi dönemdeki yaklaşımlara ek olarak:
• Çocuğunuza güvenli cinsel bilgiler verin.
• Çocuğunuzun kafasında yanlış veya eksik inanışlar oluşmasına imkan tanımayın.
• Kendi bedenini tanıma konusunda, çocuğunuza fırsat verin.
• Çocuğunuza, bedeninin sınırları olduğunu ve özel olduğu öğretin.
• Çocuğunuza, özel bölgelerini koruma konusunda, kimsenin istemedikçe ona dokunamayacağı bilgisini verin.
• Çocuğunuzu, herhangi bir cinsel keşif anında (Arkadaşını öpmek, odada yalnız kalmak, sürtünmek gibi) gördüğünüzde, bunu sakince durdurun, ancak asla ceza vermeyin.